Τήν Κυριακή 21 Ἀπριλίου ἐ.ἒ., ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, ἐτέλεσε τήν Θεία Λειτουργία, στόν μεγαλοπρεπῆ Ναό τῆς Παναγίας Παντανάσσης Πατρῶν, ὃπου ἑορτάσθη α) Ἡ Μνήμη τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Δημητρίου, τοῦ ἐν Τριπόλει Μαρτυρήσαντος (14 Ἀπριλίου 1803), β) Ἡ Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἐθνοϊερομάρτυρος Γρηγορίου τοῦ Ε’, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (10 Ἀπριλίου 1821), καί γ) Τῶν ἡρωικῶν ἀγωνιστῶν τῆς ΕΟΚΑ, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίστηκαν καί ἒπεσαν γιά τήν ἀνεξαρτησία τῆς Κύπρου ἀπό τήν Βρεττανική κυριαρχία (1955-1959).
•Τά τοῦ ἑορτασμοῦ ἐπιμελήθηκαν, οἱ Σύλλογοι: α) Τῶν ἐν Πάτραις Γορτυνίων «Ἃγιος Γρηγόριος ὁ Ε’», μέ Πρόεδρο τήν κα, Γεωργία Καραλῆ β) Tῶν ἐν Πάτραις Ἀρκάδων «Θεόδωρος Κολοτρώνης» μέ Πρόεδρο τόν κ. Παναγιώτη Καρασπήλιο καί γ) Ἡ Ἓνωσις Κυπρίων Ἀχαΐας μέ Πρόεδρο τόν κ. Εὐάγγελο Πολυβίου.
•Κατά τήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας, ὁ Σεβασμιώτατος, ἐτέλεσε τήν εἰς Πρεσβύτερον χειροτονία τοῦ Διακόνου τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Παντανάσσης, Γερασίμου Ἀθανασίου, ὁ ὁποῖος στήν προσλαλιά του μίλησε δεόντως εὐχαριστώντας τόν Κύριο, ἀλλά καί τούς ἀνθρώπους πού συνείργησαν στήν καλλιέργεια τῆς κλίσεως του γιά τήν ἱερωσύνη καί τῆς πραγματοποιήσεως τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ σκοποῦ τῆς ζωῆς του.
•Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ἐτελέσθησαν, ἡ ἱερά Ἀρτοκλασία ὑπέρ ὑγιείας τοῦ μελῶν Συλλόγου τῶν ἐν Πάτραις Γορτυνίων καί τά Μνημόσυνα τῶν ὑπέρ τῆς Πίστεως καί τῆς Πατρίδος πεσόντων Ἀγωνιστῶν τῆς ΕΟΚΑ καί τῶν ἂλλων Ἀγωνιστῶν Ἑλληνοκυπρίων καί ἂλλων Ἑλλήνων ἐκ τῆς Μητροπολιτικῆς Ἑλλάδος.
•Ἀπευθυνόμενος πρός τόν νέο Ἱερέα ὁ Σεβασμιώτατος, τοῦ μίλησε γιά τήν μαρτυρική πορεία τῆς Ἱερωσύνης καί τοῦ παρουσίασε τούς ἣρωας καί μάρτυρας πού παρελαύνουν ἐνώπιόν μας καί οἱ ὁποῖοι πρέπει νά τόν ἐμπνέουν στούς ἀγῶνες πού ἀνοίγονται ἐνώπιόν του καί εἶναι ἀγῶνες ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος.
Ἀναφερόμενος στά μαρτυρικά πρότυπα τῆς ἑορτῆς ὁ Σεβασμιώτατος μίλησε:
α) Γιά τόν Νεομάρτυρα Δημήτριο, ὁ ὁποῖος ἐξώμοσε καί ἀφοῦ μετενόησε, ὡμολόγησε τήν πίστη του στόν Ἰησοῦ Χριστό καί ἀποκεφαλίσθη στήν Τρίπολη, στίς 14 Ἀπριλίου 1803. Τήν Ἀκολουθία του, ἒγραψε ὁ αὐτόπτης μάρτυς τοῦ μαρτυρίου του, Διάκονος τότε καί μετέπειτα κλεινός Ἐπίσκοπος Ἀνδρούσης Ἰωσήφ, ὁ πρῶτος μινίστρος (Ὑπουργός) τῆς Παιδείας καί τῆς Θρησκείας τῆς ἐλευθέρας Ἑλλάδος. Τοῦ Νεομάρτυρος Δημητίου τά χαριτόβρυτα λείψανα, εἶναι θησαυρισμένα στήν ἱερά καί σεβασμία Μονή τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῶν Βαρσῶν, ὃπου ὁ Σεβασμιώτατος ἐμόνασε καί ἡγουμένευσε ἐπί 25 ἒτη.
β) Γιά τό ἱερό Σφάγιο, ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος, τόν ἃγιον Ἐθνοϊερομάρτυρα Γρηγόριο τόν Ε’, τό ἒνδοξον τέκνον τῆς ἡρωοτόκου καί ἁγιοτόκου Δημητσάνης, ὁ ὁποῖος ἐκρεμάσθη ἀπό τούς Τούρκους, στίς 10 Ἀπριλίου 1821, στήν κεντρική πύλη τῶν Πατριαρχείων καί γιά τόν ὁποῖον ὁ Ἐθνικός μας Ποιητής, στόν Ὓμνο στήν Ἐλευθερία, θά γράψῃ:
«Ὃλοι κλαῦστε ἀποθαμένος,
ὁ ἀργηχός τῆς Ἐκκλησιᾶς.
Κλαῦστε-κλαῦστε κρεμασμένος
ὡσάν νἂ τανε φονιᾶς».
Ἡ θυσία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ε’ ἒδωσε δύναμη στούς ἀγωνιστές Κληρικούς καί Λαϊκούς, ὣστε νά ἀποτινάξουν τόν Τουρκικό ζυγό, γιά νά πῇ ποιητικά ὁ Ἀριστοτέλης Βαλαωρίτης:
«Τί θέλεις, γέροντ’, ἀπὸ μᾶς;… Δὲ νοιώθεις μιὰ ματιά σου
Πόσαις θὰ ἐφλόγιζε καρδιαὶς κι’ ἀπὸ τὰ σωθηκά σου
Πόση θὰ ἐβλάσταινε ζωή;… Πῶς δὲν ξυπνᾶς, πατέρα;…
Δὲ φέγγει μέσ’ ς τὸ μνῆμα σου οὔτε μιὰ τέτοια μέρα;…
Τὸ μάρμαρο μένει βουβό… Καὶ θὰ νὰ μείνη ἀκόμα
Ποιός ξέρει ὡς πότ’ ἀμίλητο τὸ νεκρικό του στόμα…
Κοιμᾶται κι’ ὀνειρεύεται… καὶ τότε θὰ ξυπνήση,
Ὅταν ’ς τὰ δάση, στὰ βουνά, στὰ πέλαγα, βροντήση
Τὸ φοβερό μας κήρυγμα… “Χτυπᾶτε, πολεμάρχοι!…
Μὴ λησμονεῖτε τὸ σχοινί, παιδιά, τοῦ Πατριάρχη!”.
Γ) Γιά τούς ἡρωικούς Ἀγωνιστάς τῆς ΕΟΚΑ, οἱ ὁποῖοι ἒδωσαν τό αἷμα τους γιά τήν ἐλευθερία της Ἑλληνικοτάτης Κύπρου ἀπό τόν Βρεττανικό ζυγό καί οἱ ὁποῖοι μέσα ἀπό τά φυλακισμένα Μνήματα, ἀναμένουν τήν ἀνάσταση ὁλόκληρης τῆς Κύπρου.
Γιά τούς Μιχαλάκη Καραολῆ, Ἀνδρέα Δημητρίου καί τόν Γρηγόρη Αὐξεντίου τόν Σταυραετό τοῦ Μαχαιρᾶ, πού τόν ἒκαψαν ζωντανό μέσα στό κρυσφύγετό του καί γιά τόν ὁποῖον θρηνητικά στό στόμα τῶν γονηῶν του, ἒβαλεν ὁ ποιητής.
Ὢστι τζιαί βάλουν του φωθκιάν
νά κρούσει νά τόν πιάσουν
γιατί ὁλόκληρον στρατόν
εἶδαν πώς ἐν νά χάσουν.
Ξύπνα Γληγόρη μου νά δῇς
πού κόντεψεν ἡ νίκη.
Τζί ἐσέναν βάλλουσιν μπροστά
γιατί σ’ ἐσέν’ ἀνήκει.
Ἀλλά καί στόν νεώτερο τῶν ἡρώων, τόν θρυλικό Εὐαγόρα Παλληκαρίδη, τό παλληκάρι τό 18/χρονο πού μπροστά στήν κρεμάλα δέν λύγισε, ἀλλά τραγουδοῦσε γιά τήν ἐλευθερία τῆς Κύπρου, ἀφοῦ ἐξομολογήθη καί ἐκοινώνησε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ἀφήνοντας καρδιακή-ποιητική-ἡρωική παρακαταθήκη καί γραφή πάνω στό θρανίο του, πού γέμισε μέ δάφνες δόξης καί δάκρυα περηφάνειας ἀπό τούς συμμαθητές του.
Παληοί Συμμαθηταί.
Αὐτή τήν ὣρα κάποιος λείπει ἀνάμεσά σας
Κάποιος πού φεύγει ζητώντας λίγο ἐλεύθερο ἀέρα,
κάποιος πού μπορεῖ νά μήν τόν ξαναδῆτε,παρά μόνο νεκρό.
Δέν κάνει νά τό κλαῖτε.
Λίγα λουλούδια τοῦ Μαγιοῦ σκορπᾶτε του στόν τάφο,
τοῦ φτάνει αὐτό μονάχα.
Θά πάρω μιάν ἀνηφοριά
θά πάρω μονοπάτια
νά βρῶ τά σκαλοπάτια
πού πᾶν στή λευτεριά.
Γιά σᾶς παληοί Συμμαθηταί
τά τελευταῖα λόγια πού γράφω σήμερα γιά σᾶς
Κί ὃποιος θελήσει γιά νά βρῇ ἓνα χαμένο ἀδελφό,
ἓνα παληό του φίλο,
«ἂς πάρει μιάν ἀνηφοριά.
ἂς πάρει μονοπάτια
νά βρῇ τά σκαλοπάτια
πού πᾶν στή λευτεριά».
Μετά τήν ἒνδοξη τελευτή του καί τήν θυσία του γιά τήν Πατρίδα, μπαίνει ὁ δάσκαλος στήν τάξη:
-Παρόντες ὃλοι;
-Κύριε, ὁ Εὐαγόρας λείπει.
-Παρόντες ὃλοι, λέει ὁ Δάσκαλος.
Καί μέ φωνή πού τρέμει, στρέφεται πρός τό ἂδειο, μά τόσο γεμᾶτο θρανίο τοῦ Βαγορῆ.
-Σήκω Εὐαγόρα νά μᾶς πῇς Ἑλληνική Ἱστορία.
-Τά παιδιά κλαῖνε… Κύριε…δέν… δέν… εἶναι.
– Δάσκαλος: Παλληκαρίδη ἂριστα
Βαγόρα πάντα πρῶτος
στούς πρώτους- πρῶτος ἂγγελε
Πατρίδας δοξασμένης.
Σύ μέχρι χθές τῆς μάνας σου
ἐλπίδα κι ἀποκούμπι
καί τοῦ Σχολειοῦ μας σήμερα
δευτέρα παρουσία».
Παιδί μου, συνέχισε, ὁ Σεβασμιώτατος, ἀπευθυνόμενος στόν νέο Ἱερέα, ἀπ’ αὐτό τό πνεῦμα νά διακατέχεται τό εἶναι σου, τό πνεῦμα τῆς θυσίας γιά τόν Χριστό καί τήν Ἑλλάδα. Τό ἲδιο πνεῦμα πού συγκλόνιζε τίς καρδιές ἡρώων καί μαρτύρων Κληρικῶν πού θυσιάστηκαν γιά τά ἱερά καί ὃσια τοῦ Γένους μας.
Καί στά πολλά παιδιά σου -εἶσαι πολύτεκνος- αὐτό τό πνεῦμα νά μεταδώσῃς, ὣστε νά ἀγωνιστοῦν, νά ἀγωνιστοῦμε ὃλοι μας ἐναντίον τῶν φτηνῶν προπαγανδιστῶν, τῶν παραχαρακτῶν τῆς ἱστορίας καί ἐθνομηδενιστῶν, οἱ ὁποῖοι οὒτε τήν πίστη σέβονται, οὒτε τήν πατρίδα ἀγαποῦν.
•Στίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις συμμετεῖχε καί ἡ Πρόξενος τῆς Κύπρου στήν Ἑλλάδα κ. Χριστίνα- Στέλλα Ζίγκα ἡ ὁποία ἀπηύθυνε σύντομη ὁμιλία.
Μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας, πραγματοποιήθηκε Λιτανεία τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνος τοῦ Ἁγίου Ἐθνοϊερομάρτυρος Γρηγορίου τοῦ Ε’, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Δημητσανίτου καί ἐνώπιον τῆς προτομῆς του, ἀνεπέμφθη δέησις καί κατετέθησαν στέφανοι.
Στό Ναό τῆς Παντανάσσης ἐκκλησιάσθησαν ὁ πρ. Ὑφυπουργός καί Βουλευτής Ἀχαΐας κ. Ἀνδρέας Κατσανιώτης, ἡ Ἀντιδήμαρχος κα. Βίβιαν Σαμοῦρη, ὁ πρ. Ὑφυπουργός κ. Νικόλαος Νικολόπουλος, ὁ πρ. Δήμαρχος κ. Ἀνδρέας Καράβολας, ὁ Πρόεδρος τοῦ Ἐπιμελητηρίου Ἀχαΐας κ. Πλάτων Μαρλαφέκας καί ἐκτός ἀπό τούς προαναφερθέντας Προέδρους Γορτυνίων, Ἀρκάδων καί Κυπρίων, παρέστη ὁ Πρόεδρος τοῦ Ἐκπολιστικοῦ Συλλόγου Μοῖρα–Ζουμπάτα, κ. Κωνταντῖνος Ἀγγελόπουλος, Ἐκπρόσωποι Ἀρχῶν καί Φορέων, Πρόεδροι Συλλόγων, μέλη Πατριωτικῶν Συλλόγων καί μέλη του Χορευτικοῦ Συλλόγου « Ὁ Φίλερης» ντυμένοι μέ παραδοσιακές ἐνδυμασίες καί πλήθος Λαοῦ, πού κατέκλυσαν τόν Ἱερό Ναό καί τά πέριξ αὐτοῦ.